Is het legaal om wespennesten buiten te verdelgen?

Ook in 2022 zullen er weer, net als in ieder ander jaar, ontelbare wespennesten worden bestreden in Nederland. De plaagdierbestrijders maken daarbij meestal gebruik van poedergif dat onder hoge druk in het nest wordt gespoten om daar dood en verderf te zaaien.
Omdat dit gif ook dodelijk is voor duizenden andere organismen (zoals alle andere insecten en alle waterdieren) is het goed dat dit gevaarlijke spul niet vrij verkrijgbaar is. Aankoop en gebruik van dit gif is strikt en alleen toegestaan voor professionals. Dit zijn gecertificeerde plaagdierbestrijders.
Om in Nederland plaagdierbestrijder te kunnen worden moet je eerst een opleiding volgen en een vakbekwaamheidsbewijs halen. Tijdens die opleiding leert men onder andere hoe men verantwoord met verdelgingsgif (biociden) omgaat en wat de wettelijke gebruiksvoorschriften ervan zijn.
Op papier lijkt alles goed geregeld maar er zijn helaas talloze aanwijzingen dat vele plaagdierbestrijders zich niet netjes gedragen en massaal de wettelijke gebruiksvoorschriften aan hun laars lappen. We zien namelijk dat wespennesten die zich buiten bevinden zoals ondergrondse wespennesten en wespennesten in vogelhuisjes, bomen en struiken, regelmatig worden verdelgd met poedergif terwijl geen enkel middel hiervoor in feite is toegestaan.

Hoe zit dat? Hieronder een overzichtje van alle door het Ctgb in Nederland toegelaten biociden die voor de bestrijding van wespennesten mogen worden gebruikt.

Permas-D

Dit is het meest gebruikte middel tegen wespennesten. Volgens het wettelijk gebruiksvoorschrift mag dit poedergif uitsluitend worden gebruikt tegen wespennesten in spouwmuren of onder dakbedekking:

Wettelijke_gebruiksvoorschrift_permas_dJPG
In de gebruiksaanwijzing staat verder dat bij een verdelging 50-100 gram gifpoeder moet worden aangebracht en dat men dat bij voorkeur in de avond doet als de wespen zich in het nest bevinden.
Door de dosering aan een maximum te binden en de voorkeur te geven aan een behandeling in de avond als er geen uitgaand vliegverkeer is, heeft de wetgever beoogt om onnodige verspreiding van het gif zoveel mogelijk te beperken. Daartoe schrijft zij tevens het volgende voor:


"Om bodem- en in het water levende organismen te beschermen dient de bodem onder en rondom het te behandelen object te worden afgedekt met plastic tijdens het aanbrengen van dit product, en dienen resten die het middel bevatten te worden afgevoerd als chemisch afval.”

Ficam-D

Ficam-D is volgens het wettelijk gebruiksvoorschrift bedoeld om wespennesten die zich binnen in huis bevinden mee te bestrijden:

Wettelijke_gebruiksvoorschrift_ficam_dJPG

Bombex Pebbys CS

In tegenstelling tot Permas-D en Ficam-D is dit geen poeder maar een vloeistof dat in verdunde vorm op het nest moet worden gesprayd. Het mag volgens het wettelijk gebruiksvoorschrift worden toegepast op wespennesten in de buitenlucht mits:
  1. Men beschermende kleding en gelaatsbescherming draagt,
  2. Men de bodem onder het nest met een plastic zeil afdekt,
  3. De locatie ontoegankelijk is voor kinderen en huisdieren (m.n. katten),
  4. De locatie niet nat kan worden door regen, overstroming, etc.
  5. Het nest na de verdelging wordt afgevoerd.
Ik wil graag benadrukken dat deze reeks maatregelen er niet voor niks is. Het gaat om een serieuze zaak! Deze biociden zijn niet alleen desastreus voor het bodemleven en dodelijk voor waterdieren maar ze zijn ook voor kleine zoogdieren en katten giftig.

K-Othrine Flexx

Net als het bovengenoemde Bombex Pebbys is dit een vloeibaar biocide dat in verdunde vorm over het wespennest moet worden verneveld. Het mag worden toegepast op wespennesten onder een dak of aan een boom onder de volgende voorwaarden:
  1. Er zijn geen landbouwgewassen, huisdieren, vijvers en andere wateroppervlakten of bijenkorven in de buurt,
  2. De bodem onder het nest wordt afgedekt met een plastic zeil,
  3. Het nest is beschermd tegen regen, overstromingen, etc.
Na behandeling zou het nest binnen 1 tot 2 weken vernietigd zijn en tot die tijd mag de ruimte waar het nest is behandeld niet worden betreden.
Fendona, Pamova, No fly
Deze middelen die ik voor de volledigheid vermeld, zijn alleen toegestaan voor de bestrijding van insecten (waaronder wespennesten) binnen in dierenverblijven (denk aan pluimvee bedrijven). Dit zijn waarschijnlijk geen middelen waar een typische plaagdierbestrijder met veel particuliere klanten mee werkt.

Conclusie

Samenvattend kunnen we zeggen dat het populaire Permas-D mag worden gebruikt tegen nesten in spouwmuren en onder daken. Het middel Ficam-D is toegestaan voor binnengebruik (denk bv aan zolders en ruimtes boven (systeem)plafonds). De vloeibare middelen Bombex Pebbys CS en K-Othrine Flexx mogen onder bepaalde voorwaarden tegen wespennesten die zich buiten bevinden worden ingezet. De gestelde voorwaarden zijn echter van dien aard dat het in de praktijk niet veel toegepast zal kunnen worden. De overige genoemde producten zijn alleen bestemd voor binnengebruik in dierenverblijven.

En zo komen we dus tot een hele belangrijke conclusie: geen enkel in Nederland toegelaten bestrijdingsmiddel mag legaal worden gebruikt voor de verdelging van ondergrondse wespennesten! Ook wespennesten in vogelhuisjes of wespennesten in bomen kunnen niet legaal met poedermiddelen (Permas-D en Ficam-D) worden bestreden. Daarvoor mogen, onder een hele reeks voorwaarden, alleen Bombex Pebbys CS of K-Othrine Flexx worden toegepast.
Een bonafide plaagdierbestrijder die binnen de wet wil opereren en geen misbruik wil maken van de totale afwezigheid van toezicht door Inspectie Leefbaarheid en Transport (ILT), iemand die als professional zijn ethische verantwoordelijkheid neemt door verstandig om te gaan met deze zwaar giftige stoffen, die zichzelf in de spiegel wil blijven aankijken en bovendien stevig genoeg in zijn schoenen staat om een klant niet altijd zijn zin te geven maar indien nodig samen naar alternatieve oplossingen zoekt voor een wespenprobleem, kortom, gewoon iemand-van-goede-wil, zoals u en ik, zal daar vanzelfsprekend geen enkel probleem mee hebben!