Veel mensen vragen zich af of wespen nuttig zijn. Het snelle en simpele antwoord is “ja”. Voor veel mensen zal dat niet voldoende zijn, omdat we wespen vooral zijn gaan zien als lastig. Daarom leggen we je graag uit waarom wespen nuttiger zijn dan je misschien denkt.
Vijf belangrijke nuttige functies van wespen
Wespen hebben zeker vijf belangrijke nuttige functies:
- Ze voorkomen dat we plagen van andere insecten krijgen;
- Ze zijn belangrijke opruimers in de natuur;
- Ze voorkomen de verspreiding van ziektes;
- Ze bestuiven bloemen (en meer dan je denkt);
- Ze zijn voedsel voor andere dieren.
Wespen hebben dus cruciale taken in het ecosysteem. Als alle wespen zouden verdwijnen, kan dat net zo rampzalig uitpakken als wanneer de honingbijen zouden uitsterven.
De BBC maakte deze video waarin je in iets meer dan drie minuten meegenomen wordt in het nut en de onmisbaarheid van wespen:
Voorkomen van insectenplagen
Wespen voeren hun larven met insecten. Hier zitten eiwitten in die de larven nodig hebben om te groeien. Een wespennest dat het einde van het seizoen haalt, verwerkt vele kilo’s aan insecten. En met zo’n honderd tot tweehonderd wespennesten per vierkante kilometer betekent dat vele miljoenen insecten die worden weggewerkt. Als dat niet zou gebeuren, raakt het ecosysteem uit balans en neemt de kans op plagen van allerlei soorten insecten enorm toe.
Er zijn op internet bijvoorbeeld diverse filmpjes in omloop van Franse veldwespen die eikenprocessierupsen klaarmaken om aan hun larven te voeren. Hiermee zijn het dus natuurlijke bestrijders, net als bijvoorbeeld mezen.
Opruimers in de natuur
Naast insecten, voeren wespen ook vlees van vogels en zoogdieren aan hun larven. In de natuur halen ze dat vlees van kadavers af, waarmee ze belangrijke opruimers in de natuur zijn. Net als mieren, die trouwens afstammen van de wespen.
Verspreiding van ziektes voorkomen
Door de kadavers die ze helpen opruimen, dragen wespen bij aan het voorkomen van ziektes. Omdat de wespen gretig het vlees van de dode dieren halen, om die snel weer aan de larven te voeren, krijgen ziektekiemen geen kans om zich te verspreiden.
Bloemen en planten bestuiven
Vrijwel ieder insect bestuift gewassen, waarbij sommige insecten heel specifiek op bepaalde bloemen of planten afkomen. Honingbijen zijn wat dat betreft de alleseters onder de bestuivers, al komen ook zij niet overal bij. En dan komen de wespen om de hoek om de rol van hoofdbestuiver te spelen. Zo zijn de gewone wesp en de Duitse wesp de enige bestuivers van de brede wespenorchis.
De Britse wespenonderzoeker Seirian Sumner beschrijft in haar boek ‘De wesp – De geheimen van een onmisbaar insect’* een onderzoek waarin bijen werden geweerd uit een bepaald gebied. Bij de afwezigheid van bijen namen veldwespen de bestuiving over, alsof ze een soort reserve-bijen waren.
Voer voor andere dieren
Naast het feit dat ze op andere insecten jagen, zijn wespen zelf ook prooidieren. Zo lusten dassen, marters en muizen wel een raat met lekkere sappige wespenlarven. En dan is daar natuurlijk ook de wespendief, die deze naam niet voor niets heeft.
En onderdakverlener aan andere insecten
Je moet het maar durven: een wespennest in wandelen, en daar dan ook nog eens je eitjes leggen. De witte reus en de stadsreus doen het gewoon. Deze zweefvliegen kruipen ogenschijnlijk ongezien wespennesten in om daar hun eitjes te leggen. De larven die hier uit komen leven van de dode wespenlarven en ander afval van het nest. Zo zijn ook zij weer opruimers, in dit geval van de wespennesten.
Als het wespennest verlaten is, zijn de larven van de zweefvliegen er nog. Zij komen in de volgende zomer uit als volwassen imago, om uiteindelijk hetzelfde trucje uit te halen dat hun moeder deed.
Economisch nut?
Mensen hebben vaak de neiging om het nut van dieren vooral in economisch perspectief te willen zien. Zo concludeert ook Seirian Sumner in haar boek.* Hoewel ‘nut’ natuurlijk meer is dan een financieel aspect, is het nut van wespen voor een deel ook in geld uit te drukken. Insectenplagen voorkomen en bestrijden kost namelijk geld en dankzij de aanwezigheid van wespen in het ecosysteem hebben we daar minder kosten aan.
Zie ook Laten we van de wespen houden van André Degen
Bekijk deze interessante video van Natuurlijk Zoëy:
* We maken soms gebruik van affiliate links. Deze herken je aan de asterisk (*). Hiermee kunnen we onder andere deze website in de lucht houden. Bekijk ons beleidsplan om meer te weten over ons beleid en onze financiën.